Η κρίση τροφίμων απειλεί ήδη 25 χώρες& 2,5 δις ανθρώπους

Χρειάστηκε λιγότερο από ένα μήνα για να ξεχάσουν τα διεθνή ΜΜΕ πως η κρίση στη Βόρεια Αφρική ξεκίνησε από την κρίση τροφίμων. Σίγουρα η έλλειψη δημοκρατίας είναι ένα τεράστιο πρόβλημα αλλά η έλλειψη τροφής είναι ακόμη μεγαλύτερο. Η αρχή των εξεγέρσεων έγινε από την Τυνησία και εκεί ο λαός πεινάει. Οι εξεγέρσεις μεταφέρθηκαν στην Αίγυπτο όπου ο λαός υπέφερε από τη φτώχια και το ίδιο ισχύει και για το Μαρόκο, τη Λιβύη και την Υεμένη. Η πολιτική αστάθεια πήρε .. πολιτικές διαστάσεις για να αναμιχθεί τελικά και με τις θρησκευτικές και κοινωνικές διαφορές στην περίπτωση του Μπαχρέιν και του Ομάν και τέλος της Σαουδικής Αραβίας.
Μία ματιά στο δείκτη των τιμών τροφίμων προκαλεί δέος. Με την τιμή του δείκτη να βρίσκεται μεταξύ 90 και 130 μονάδων σε όλη τη διάρκεια από το 1990 μέχρι το 2007 και μέση τιμή αυτής της περιόδου κοντά στις 100 μονάδες, οι σημερινές τιμές που πλησιάζουν τις 250 μονάδες (236 μονάδες η τιμή του δείκτη τροφίμων στο κλείσιμο του Φεβρουαρίου) δείχνουν πως το κόστος των τροφίμων έχει υπερδιπλασιαστεί μέσα σε 4 χρόνια. Πριν το διεθνές χρηματοοικονομικό κραχ και την ύφεση του 2008 οι τιμές τροφίμων είχαν ενισχυθεί κατά 70% μέσα σε διάστημα 12 μηνών οδηγώντας στην απόγνωση δεκάδες χώρες. Χρειάστηκε η μεγαλύτερη διεθνής ύφεση των τελευταίων 80 ετών για να μειωθούν οι τιμές των τροφίμων αλλά ποτέ δεν έφτασαν στα επίπεδα που βρισκόταν το στις αρχές του 2007.
Δύο πακέτα σωτηρίας της αμερικανικής οικονομίας και από ένα για τη βρετανική, τη γερμανική, την κινεζική και τη γαλλική έριξαν στη διεθνή οικονομία μερικά τρις δολάρια σε τρία χρόνια και προκάλεσαν αύξηση της αξίας της διεθνούς χρηματιστηριακής οικονομίας κατά δεκάδες τρις δολάρια, με τα χρηματιστήρια των ΗΠΑ, της Ευρώπης και των μεγαλύτερων αναδυόμενων κρατών να ενισχύονται περισσότερο από 100% από τα χαμηλά τους του 2009 μέχρι σήμερα. Με τις οικονομικές υπερδυνάμεις να κρατούν τα επιτόκια τους σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, με τις πλούσιες σε πετρέλαιο αραβικές χώρες να συμφωνούν να χρηματοδοτήσουν της πληγωμένες αμερικανικές και ευρωπαϊκές τράπεζες με αντάλλαγμα υψηλότερες τιμές πετρελαίου και με τις αναδυόμενες οικονομικές υπερδυνάμεις να επιστρέφουν κοντά σε διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης ο πληθωρισμός των τιμών των τροφίμων ήταν αναπόφευκτος.
Η σπάνια μεγάλη κακοκαιρία σε πολλές χώρες και απρόβλεπτοι παράγοντες όπως πυρκαγιές που κατέστρεψαν τεράστιες εκτάσεις παραγωγής τροφίμων ήρθαν απλά να επιδεινώσουν μία ήδη εξαιρετικά αρνητική κατάσταση με αποτέλεσμα οι τιμές των τροφίμων να απογειωθούν σε νέα ιστορικά υψηλά καταγράφοντας τη μεγαλύτερη σε διάρκεια και ένταση άνοδο στην ιστορία.
Το αλεύρι έχει γίνει ακριβότερο κατά 58% στους τελευταίους 12 μήνες και το καλαμπόκι κατά 87%. Η παραγωγή τροφίμων θα πρέπει να αυξηθεί κατά 70% στα επόμενα 40 χρόνια μόνο για να μπορέσει να ικανοποιήσει τη ζήτηση.
Δε χρειάζεται να επιδεινωθεί περαιτέρω η κατάσταση για να έχουμε μία κρίση τροφίμων. Η κρίση είναι εδώ απλά κάποιες χώρες θα τη νιώσουν περισσότερο από κάποιες άλλες. Σύμφωνα, μάλιστα, με έκθεση της εταιρίας Nomura η οποία δημοσιεύει το δείκτη ευαισθησίας των κρατών απέναντι στην αύξηση των τιμών τροφίμων, ήδη 25 χώρες του κόσμου αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα το οποίο είτε έχει οδηγήσει σε πολιτική αστάθεια και εξεγέρσεις είτε αναμένεται να το προκαλέσει σύντομα.
Το Μπαγκλαντές βρίσκεται στην 1η θέση της σχετικής λίστας με το κατά κεφαλήν εισόδημα στη χώρα να ανέρχεται στα 497 δολάρια και το 53,8% του εισοδήματος των νοικοκυριών να καταναλώνεται στην αγορά τροφίμων. Στη 2η θέση της λίστα βρίσκουμε το Μαρόκο με κατά κεφαλήν εισόδημα 2769 δολάρια και όπου 63% του εισοδήματος των νοικοκυριών καταναλώνεται στα τρόφιμα. Δεν είναι τυχαίο που οι εξεγέρσεις στο Μαρόκο έχουν ήδη ξεκινήσει. Στην 3η θέση βρίσκουμε την Αλγερία και ακολουθούν στην 4η θέση η Νιγηρία, στην 5η ο Λίβανος, στην 6η η Αίγυπτος, στην 7η η Σρι Λάνκα, στην 8η το Σουδάν, στην 9η το Χονγκ Κονγκ ενώ τη δεκάδα συμπληρώνει το Αζερμπαϊτζάν. Η Λιβύη καταλαμβάνει την 16η θέση στη σχετική λίστα ενώ πριν από αυτήν, στην 12η θέση βρίσκουμε τη Ρουμανία, στην 15η το Πακιστάν και στη 14η την Κένυα. Η Τυνησία βρίσκεται στην 18η θέση και η Βουλγαρία στην 19η, με την Ουκρανία να ακολουθεί στην 20η και την Ινδία στην 21η. Δε θα πρέπει να προκαλέσει εντύπωση σε κανέναν πως η Κίνα βρίσκεται στην 22η θέση στη σχετική λίστα, με το κατά κεφαλήν εισόδημα να ανέρχεται στα 3267 δολάρια και το δείκτη εξαγωγών τροφίμων ως ποσοστό του ΑΕΠ να λαμβάνει αρνητικές τιμές. Στην 25η θέση της λίστας βρίσκουμε τη Βενεζουέλα του Χούγκο Τσάβες ενώ μία θέση πιο μπροστά το Βιετνάμ.
Οι παραπάνω χώρες έχουν συνολικό πληθυσμό μεγαλύτερο των 2,5 δις ανθρώπων και αντιμετωπίζουν ήδη κρίση τροφίμων, δηλαδή, με άλλα λόγια, ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των ανθρώπων πεινάει. Και όσο αυτή η κατάσταση δεν αλλάζει η μόνη βεβαιότητα θα είναι η αβεβαιότητα για το αύριο η οποία θα οδηγεί στην πολιτική αστάθεια, τις εξεγέρσεις και πιθανώς τις πολεμικές συρράξεις.